In 'An economic reality check' houdt prof. Tim Jackson een pleidooi voor een overgang naar een ander economisch model. Volgens hem zitten we namelijk in een soort val. We putten onze voorraden uit, kappen regenwouden en veranderen het klimaat. Dat systeem zouden we eigenlijk moeten dumpen, maar dat is juist het dilemma. We zitten in een dilemma van groei; we kunnen er niet mee leven, maar ook niet zonder. Een moeilijke keuze dus: dump het systeem of verniel de planeet. Toch is Jackson er van overtuigd dat we eigenlijk geen keuze moeten maken. We moeten gewoon de koolstofuitstoot verminderen. Hij ondersteunt zijn pleidooi dan ook met een aantal argumenten.
1) De koolstofintensiteit van de economische groei moet verminderen.
Ten eerste haalt hij de koolstofintensiteit van de economische groei aan. De koolstofintensiteit van de economische groei voor de economie nu ligt rond de 770 gram koolstof. Volgens Jackson zou die in 2050 nog slechts 6 gram mogen bedragen. Er moet dus een 130-voudige verbetering zijn op een korte tijd. Als we de huidige economie behouden, zal dit duidelijk niet haalbaar zijn. Een eerste reden dus om de economie te veranderen. Tenzij je de aarde helemaal wil vernielen, maar dat zou niet eerlijk zijn tegenover onze kinderen.
2) Investeren moet anders worden.
In de huidige economie investeren we eigenlijk op de verkeerde manier. Investeren moet neerkomen op het beschermen en onderhouden van de ecologische activa waar onze toekomst op berust. We moeten dus investeren in lage-koolstoftechnologieën en infrastructuren. In feite moeten we dus investeren in het idee van een zinvolle welvaart. Zo streven we immers naar een welvaart die meer zinvol en minder materialistisch is. Wanneer we nu aan 'welvaart' denken, krijgen we namelijk het beeld van de materialistische welvaart voor ogen. Welvaart is echter veel meer dan dat. Het gaat ook om sociale en psychologische doelen, zoals familie, vriendschap en deelnemen aan het maatschappelijk leven. We moeten dus ook investeren in ontmoetingsplaatsen; gemeenschappelijke plaatsen. Een investering is immers een "relatie tussen het heden en de toekomst", om het in de woorden van Jackson te zeggen.
3) We hebben verantwoordelijkheden.
We hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen voor de mensen die arm zijn. We hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen voor de groei. We hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen voor onze planeet. We hebben dus vele verantwoordelijkheden en we kunnen deze enkel volbrengen als de welvaart niet langer gebaseerd is op de groei.
We moeten de natuur van de mens dus niet veranderen. We moeten ook het kapitalisme niet omverwerpen. Het economisch model moet gewoon een doel krijgen. Het 'hart' van onze economie moet gewoon een realistischer beeld op wat het betekent om mens te zijn, bevatten. Alleen zo kan het economische systeem zinvol worden.
Besluit
Persoonlijk vind ik alle argumenten die Tim Jackson aanhaalt in dit pleidooi zinvol. Ik vind het dan ook zeer positief dat deze economie veel voordeliger is voor onze planeet. Nu zijn we immers bezig met onze ooit zo prachtige planeet kapot te maken. Jammer genoeg wil niet iedereen dit onder ogen zien en hierdoor wordt er nog niet voldoende aan gedaan. Dit heeft volgens mij te maken met het huidige economische model. Dankzij dit model hebben we namelijk allemaal het idee in ons hoofd dat het materialistische zeer belangrijk is. Akkoord, het heeft wel een zeker belang, maar de mens hecht er eigenlijk meer belang aan dan nodig. We hebben bijvoorbeeld het idee in ons hoofd dat we dankzij het materiële relaties kunnen aangaan en ons kunnen onderscheiden van de rest. Zolang we echter dit idee blijven hebben, zal er jammer genoeg niet veel veranderen aan het economische model. Ik vrees dan ook dat het nog héél lang zal duren voordat het economisch model van Jackson werkelijkheid wordt. Toch wil ik eindigen op een positieve noot, want ik vind wel dat er geleidelijk aan meer een meer mensen wakker geschud worden. Hiermee bedoel ik dat er steeds meer en meer mensen beginnen te beseffen dat er wel degelijk iets moet veranderen indien we het klimaat nog willen redden. We zijn dus op de goede weg!